ในนวนิยายสามก๊กมีบทเรียนต่างๆ ของชีวิตอยู่มากมายให้เราได้ศึกษาและเข้าใจในชีวิตของมนุษย์มุมมองที่หลากหลาย ซึ่งแฝงไว้ด้วยความรัก โลภ โกรธ หลงและกลยุทธต่างๆ มากมาย ถ้าใครสามารถอ่านหรือดูได้จนจบนั่นแปลว่าคนเหล่านั้นได้เรียนรู้ชีวิตใน 3 ยุคของนิยายเรื่องนี้
แต่จริงๆ ชีวิตของวีรบุรุษทุกคนจะจบลงที่ความตาย เมื่อตายแล้วชีวิตก็จบไม่ว่าลูกหลานจะสร้างตำนานต่างๆ เพิ่มมากมายเราไม่สามารถรับรู้ในสิ่งเหล่านั้น เกิด แก่ เจ็บ ตายคือสิ่งที่เราได้เรียนรู้ในนวนิยายเรื่องนี้ ทุกสิ่งทุกอย่างล้วนผ่านพ้นไปเหมือนสายน้ำ ถ้าเราแบกอะไรไว้เราก็จะได้รับสิ่งๆ นั้นเป็นผลตอบแทนหรือถ้าดวงเราถึงที่สิ้นสุด ไม่ว่าเราจะทำอย่างไรเราก็ไม่สามารถรอดพ้นไปได้
ดังนั้นเราควรคิดและทำในสิ่งที่ถูกต้องก่อนที่ชีวิตเราจะดับสูญ การคิดดีทำดีกับผู้อื่น อาจจะทำให้ดูโง่เขลา แต่เชื่อไหมครับว่าผมเคยดักคอเพื่อนเพื่อความสะใจเล็กน้อยสมัยเรียน เหมือนว่าเรารู้ทันมันหมดจนเพื่อนคนนี้เลิกคุยหรือเลิกคบกับผมไปเลย แต่ถ้าเราฟังแล้วมองผ่านไปหรือคิดว่าเป็นกรรมของเขา ยอมให้เขาคิดว่าเราโง่ก็ได้ เราจะสบายใจและไม่ผิดต่อความลับสวรรค์ และนั่นคือสิ่งที่ผมได้เรียนรู้นวนิยายเรื่องนี้ครับ ลองนำสิ่งที่ผมเขียนไปคิดดูดีๆ ครับ ขอบคุณครับ